Possessive adjectives and possessive pronouns exercise 1

1) Is this cup yours? (your / yours)?[ . ]
2) The coffee is mine. (my / mine).[ . ]
3) That coat is mine. (my / mine).[ . ]
4) He lives in her (her / hers) house.[ . ]
5) You might want your (your / yours) phone.[ . ]
6) The new car is theirs. (their / theirs).[ . ]
7) She cooked our. (our / ours) food.[ . ]
8) Don’t stand on my (my / mine) foot![ . ]
9) She gave him her (her / hers) suitcase.[ . ]
10) I met their (their / theirs) mother.[ . ]
11) Is this their (their / theirs) coffee?[ . ]
12) Is the flat hers (her / hers)?[ . ]
13) The grey scarf is mine (my / mine).[ . ]
14) That red bike is ours (our / ours).[ . ]
15) We should take our (our / ours) coats.[ . ]
16) That is my (my / mine) car.[ . ]
17) He dropped my (my / mine) bag.[ . ]
18) Are these phones theirs (their / theirs)?[ . ]
19) These cakes are ours (our / ours)![ . ]
20) Are those children yours (your / yours)?

At, in, on: Prepositions of time

Choose at, in, on to complete the sentences.

1See you on Friday.

2I brush my teeth in the morning.

3The match is at 4 o’clock.

4We have lunch at midday.

5I’m busy at the moment.

6My parents always visit me on my birthday.

7He was born in the 19th century

8He usually goes on holiday in July

9They always get together on Christmas.

10You can come at the weekend.

Prepositions of time and place

Choose the correct answer.

  1. The pillows are on the bed. between the bed.    on the bed.    in front the bed.
  2. When have we got maths? We’ve got maths  on Monday. Monday.    on Monday.    in Monday.
  3. The computer is next to the board.    of the board.    the board.    to the board. 
  4. Alison is behind the swing.  behind the swing.  behind swing.    behind to the swing. 
  5. The pencil is between the bag  and the chair. and the chair.    to the chair.    of the chair. 
  6. The milkshake is in front of the juice. the juice.    to the juice.    of the juice.  
  7. Alec is between between    next    in front  Tanya and Sasha.
  8. The fries are  next    in front    next    behind  to the pizza.
  9. My aunt is in front   behind    in front    next to   of my uncle.
  10. She goes swimming in the afternoon.    Monday.    4 o’clock.    the afternoon.  
  11. I visit my grandma on    on    in    at  Friday.
  12. He goes to bed at 9 o’clock.   9 o’clock.    in 9 o’clock.    at 9 o’clock.  
  13. He writes emails on Saturday.  Saturday.    7 o’clock.    the evening.  
  14. I watch TV  in at    in    on   the evening.
  15. She goes to bed at  night. night. the night. the evening. 

Superlative adjectives

  1. Complete with a superlative adjective and all the necessary words.
  2. London is largest (large) city in England.
  3. Cheetahs are the fastest (fast) animals in the world.
  4. Whales are the biggest (big) animals.
  5. San Francisco is most beautiful (beautiful) city in the United States.
  6. Summer is the best (good) season of the year.
  7. Write the superlative form.
  8. good – best 6. pretty – prettiest
  9. far – farthest 7. small – smallest
  10. expensive – most expensive 8. nice – nicest
  11. old – oldest 9. comfortable – most comfortable
  12. young – youngest 10. bad – worst
  13. Look at the table and write true sentences with the adjectives in the box.
    James Anne Carol
    Age 34 35 28
    Height 1.80 m 1.75 m 1.72 m
    Weight 82 kg 85 kg 65 kg
    Savings 5,350 euro 5,500 euro 6,000 euro
    Old young light heavy tall short rich poor
  14. (age) Anne is the oldest.
  15. (age) Carol is the youngest.
  16. (height) James is the tallest.
  17. (height) Carol is the shortest.
  18. (weight) Anne is the heaviest.
  19. (weight) Carol is the lightest.
  20. (savings) Carol is the richest.
  21. (savings) James is the poorest.
  22. Write the opposites.
  23. happiest-saddest 5. best-worst
  24. most comfortable-least comfortable 6. nearest-farthest
  25. easiest-hardest 6. most expensive-cheapest

Comparison of adjectives, adverbs of manner
E Circle the correct word.

1 The dog is eating hungry / hungrily .
2 Is she drinking the hot coffee slow / slowly?
3 Sue is a nice / nicely person.
4 Tom plays tennis good / well.
5 The music was very loud / loudly.
6 The old lady spoke soft / softly.
A Complete the sentences with the correct comparative form of the adjective in brackets.
1 An elephant is stronger than (strong) a kangaroo.
2 Our teacher is more beautiful than (beautiful) that film star.
3 A school is noisier than (noisy) a hospital.
4 Jane’s hair is longer than (long) yours.
5 John’s work is better than (good) Mary’s.
6 Yesterday was hotter than (hot) today.
7 This book is more interesting than (interesting) that one.
8 Athletes are usually more famous than (famous) scientists.
B Write sentences about the pictures. Use the superlative form of the adjective.
1 the girl / tall / of the three
The girl is the tallest of the three.
2 the pyramid / ancient / of the three
The pyramid is the most ancient of the three.
3 this athlete / good / athlete in the world
This athlete is the best athlete in the world.
4 February / short / month / in the year
February is the shortest month in the year.
5 the red apple / sweet / apple in the bowl
The red apple is the sweetest apple in the bowl.
Circle the correct word.
1 I think Albert Einstein was the brilliant / more brilliant / most brilliant scientist in the world.
2 I am a good / better / best swimmer than my brother.
3 Mum is the busy / busier / busiest person in the family.
4 What is the most expensive / more expensive / expensive car in the world?
5 London is rainy / rainier / rainiest than Athens.
6 The book was frightening / more frightening / most frightening than the film.
stronger than
1 2 3 4 5
The girl is the tallest of the three.
D Write adverbs for the adjectives.
Adjective Adverb
1 dangerous dangerously
2 nice nicely
3 fast fast
4 happy happily
5 good well
6 quiet quietly

Բրազիլիա

Բնութագրեք Բրազիլիայի աշխարհագրական դիրքը

Գտնվում է ՀՎ Ամերիկայի կենտրոնում և արևելքում։ Արևելքից սահմանակից է Ատլանտյան օվկիանոսին, արևմուտքից՝ 10 երկրներին։ Հատվում է հասարակածով։

2. Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել ՀՎ Ամերիկայի երլրնրեը

Արգենտինա, Բոլիվիա, Բրազիլիա, Չիլի, Կոլումբիա, Էկվադոր, Գայանա, Պարագվայ, Պերու, Սուրինամ, Ուրուգվայ, Վենեսուելա, Ֆրանսիական Գվիանա։

3. Որո՞նք են Բրազիլայի զարգացման նախադրյալները:

Բնական պաշարներ, Մեծ տարածք ու աշխատուժ, Բազմազան կլիմա, Զարգացող արդյունաբերություն

4. Որո՞նք են Բրազիլայի տնտեսության առաջատար ճյուղերը

Գյուղատնտեսություն (սուրճ, շաքարեղեգ), Արդյունաբերություն, Հանքարդյունաբերություն, Էներգետիկա, Ծառայություններ

Վիլյամ Սարոյան, «Գնացքները»

Պատմվածքի հերոսը ինչո՞ւ էր իր տան մեջ իրեն անտուն զգում:
Քանի որ նա հոգեպես կտրվել էր ամեն ինչից՝ իր հարազատ միջավայրից և ինքնությունից, նրա տունը այլևս ջերմություն և պատկանելության զգացում չէր տալիս։

Ինչո՞ւ էր շրջապատը նրա համար անհրապույր ու ձանձրալի:
Շրջապատը նրան թվում էր անգույն ու դատարկ, քանի որ նա ապրում էր հիասթափության և ներքին դատարկության մեջ։

Բացատրի՛ր վերնագիրը. ինչու՞ գնացքներ, ի՞նչ խորհուրդ ունեն գնացքները պատմվածքում:
Գնացքները խորհրդանշում են հերոսի փախուստն անցյալից և ձգտումը դեպի նոր կյանք ու վերածնունդ։ Նա ցանկություն ուներ նոր սկզբի՝ հեռու հին տխուր իրականությունից։

Նկարագրիր հերոսին, ինչպիսի՞ մարդ է նա, հոգեպես ի՞նչ վիճակում է գտնվում:
Հերոսը հոգեպես քայքայված մարդ էր, ով միայնության ու տխրության մեջ էր խեղդվում։ Այնուամենայնիվ, նա չէր հանձնվում և փորձում էր ելք գտնել իր հոգեկան ծանր վիճակից։

Անծանոթ աղջկա հայտվելը ի՞նչ փոխեց մեր հերոսի կյանքում:
Նա իր կյանքի այդ պահին զգաց ջերմություն ու հույս, աղջիկը ժամանակավոր լույս և մխիթարություն բերեց նրա առօրյայում։

Ի՞նչ զգացմունք/զգացողություններ/ արթնացրեց աղջիկը նրա հոգում:
Նա կրկին սկսեց զգալ ապրելու իմաստ, հետաքրքրություն մարդկանց նկատմամբ, նույնիսկ սիրո սաղմը հայտնվեց նրա մեջ։

Ըստ քեզ՝ ինչու՞ նրանք միասին չմնացին:
Հնարավոր է՝ նրանց ճանապարհները տարբեր էին, կամ կյանքը նրանց բաժանեց, քանի որ հերոսը դեռ չէր ավարտել իր փնտրտուքը՝ ինքնության ու խաղաղության։

Առաջարկիր պատմածքն ավարտելու քո տարբերակը:
Հերոսը վերջին անգամ նայում է իր անցյալին, նստում գնացք և մեկնում դեպի անհայտ, բայց հույսով լցված ապագա՝ պատրաստ կյանքը սկսելու զրոյից։

Անհասկանալի բառերը բացատրիր բառարանի օգնությամբ:

Դուրս գրիր մակդիրներն ու փոխաբերություները:

Թեստային աշխատանք

1. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում միևնույն տառը կամ տառակապակցությունը (փակա-գծերում նշվածներից որևէ մեկը):
1) բաց-թյա, ան-րինակ, տնօրեն (o կամ ո)
2) կ-կվել, ճրագալույ-, մտա-ածին (ծ կամ ց)
3) հեղեղել, հայթայթել, խոմարել (հ կամ — )
4) ու-ևոր, ու-ակի, գործու-ում (ղ կամ ղղ)

2. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերի բաղադրիչներն են գրվում անջատ։
1) մուգ կապույտ), դռնե(դուռ), ի(սրտե)
2) ամենա(բարձր), ծովից (ծով), դեմ(դիմաց)
3) դեմ(առնել), ուս(ուսի), մեկ(երկրորդ)
4) անթիվ (անհամար), հարյուր(մեկ), մեջ (ընկնել)

3. Ո՞ր բառում է գաղտնավանկի ը-ն ճիշտ տեղադրված:
1) ս(ը)փոփել
2) ձեռ(ը)պահ
3) խառ(ը)նվածք
4) խնդ(ը)րել

4. Ո՞ր հատվածում դարձվածք չկա:
1) Քանի՜ անգամ եմ ձեռքից գնացել,
Քանի՜ ցավից եմ պրծել աշխարհում…
2) Խելքս բան չի կտրում Այս աշխարհի բանից:
3) Աչքերս քար են կտրում զարմանքից
Այս գարնան շենք ու շնորհքի վրա։
4) Անտառի խոր ու խրթին
Լռությունն է երերում…

5․ Ո՞ր շարքում պարզ բառ չկա
1) խնդիր, գարեջուր, մազանոթ
2) հրեղեն, ձիարշավ, ճանապարհ
3) ընձառյուծ, երանգ, խոսափող
4) գնդաձև, պատշար, շողշողուն

6. Ո՞ր տարբերակի բառերը հականիշներ չեն:
1) հակիրճ-երկարաշունչ
2) կայուն-երերուն
3) սնապարծ-համեստ
4) խրթին-կարևոր

7. Ո՞ր տարբերակում են ընդգծված բոլոր բառերը դերանուններ:
1) Բոլորն էլ իրենց դժվար մաքերի հետ էին, ձիերն էին համեմատում իրար։
2) Աղբյուրի մոտ տեղի ունեցող նրանց զրույցը փոխեց իր խաղաղ ու առօրյա հունը:
3) Ապա ձիուն մոտենում էին մի քանի հոգի, թղթի վրա ինչ-որ նշումներ անում:
4) Մինչև անգամ տղան էր լուռ, որովհետև ոչ ոք սիրտ չուներ նրան լսելու:

8. Ո՞ր շարքի բառերից ոչ մեկը ու հոլովման չի ենթարկվում:
1) կաղին, ոչ ոք, նախապապ
2) տղամարդ, աղախին, արփի
3) կիրակի, ամուսին, հավաքատեղի
4) տատ, հայելի, շանթարգել

9. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են ածականներ:
1) պատահական, ոսկե, հիմա
2) լռակյաց, ալյուրոտ, մաքուր
3) այսպիսի, ձմեռային, ծեր
4) սարսափելի, դողացող, իմաստալից

10. Ո՞ր տարբերակն է տրված նախադասության քերականական և տրամաբանական շարունակությունը:
Շարունակելով ճանապարհը՝ հասանք մի հեղեղատի,
1) քանի որ խորհուրդ տվեցի ընկերոջս սպասել, մինչև հեղեղը դադարի:
2) որոնց բարձունքից լսվում էր բուի կռինչը:
3) թեկուզ և հանգստի համար հարմար պահ չէինք ընտրել:
4) որից պետք է անցնեինք դիմացի կիրճը:

11. Ո՞ր հատվածում անձնավորում չկա:
1) Կապույտ մրրիկ է պայթել,
Կապույտ մշուշ է…
Ուռին ուզում է փախչել,
Բայց արդեն ուշ է:

2) Ուռին ճչում է կարծես.
Հասե՛ք, աղետ է:-
Առուն ուշքի է եկել
Եվ արդեն գետ է:

3) Ինչ-որ տագնապ է ձորում,
Ինչ-որ սարսուռ է…
Ուշաթափվել է առուն,
Եվ ուռին լուռ է:

4) Հավքը բախվեց ուռենուն…
Ոստերից նրա,
Մոլորակներ թափվեցին
Քարերի վրա


12. Ո՞ր նախադասության մեջ կետադրական սխալ կա:
1) Ձին գլուխը կախեց արածելու, մի երկու բերան խոտ պոկեց, բայց անհանգստացնող ինչ-որ բան կար, և ձին գլուխը բարձրացրեց:
2) Ես՝ հրացանս առաջ մեկնած, մատս ձգանին, վազեցի դեպի շունը, իսկ նա ահարկու հայացքով որսը մեխել է տեղում:
3) Ես իսկույն վազեցի՝ բռնելու եղնիկին, սակայն նա մի ակնթարթի մեջ թռավ լուսամուտից պարտեզը և ծածկվեց խավարի մեջ:
4) Նրա դեմքն այժմ խաղաղ էր. նա գտել էր մի միջոց, որ կարող էր հանգստացնել իրեն:

13. Նախադասությունները դասավորի՛ր քերականական և տրամաբանական ճիշտ հաջորդականությամբ: Գրի՛ր միայն նախադասությունների համարները:
1. Ձորի գլխին կանգնեցի, և երբ աղջիկը մի անգամ էլ բարձրացավ, նայեց իմ կողմը, ձեռքով արի:
2. Արտում կռացած կանայք կանաչին ընկած թռչունների էին նման:
3. Նա իսկույն կռացավ արտի վրա, իսկ ես արագացրի քայլերս՝ ձիապանին հասնելու:
4. Եվ այդ երամից մեկը՝ գորշ շորերով մի աղջիկ, ավելի հաճախ էր բարձրանում, ձեռքը դնում ճակատին, որ արևի շողերը չխանգարեն տեսնելու անտառի մեջ հալվող արահետը և միայնակ անցվորին:
2/1/3/4

14. Գտիր նախադասության մեջ թույլ տրված բառագործածության սխալը և ուղղի՛ր:
Օրեր շարունակ երկինքը պատող ամպերը ցրվեցին, և փողոցները հեղեղած անձրևաջուրը սկսեց կամաց-կամաց տեղիք տալ:
Օրեր շարունակ երկինքը պատող ամպերը ցրվեցին, և փողոցները հեղեղած անձրևաջուրը սկսեց կամաց-կամաց տեղի տալ:

15. Գտիր նախադասության մեջ թույլ տրված քերականական սխալը և ուղղի՛ր:
Իմ քեռի Վահանը մայրիկիս ու քրոջս հետ վերադարձան ու մտան տուն՝ սուրճ խմելու:
Իմ քեռի Վահանը մայրիկիս ու քրոջս հետ վերադարձավ ու մտավ տուն՝ սուրճ խմելու:

16. Տրված բառերը տեղադրել բաց թողնված տեղերում՝ ենթարկելով համապատասխան փոփոխությունների: Պատասխանում համապատասխան թվերի դիմաց բառերը գրիր նախադասության մեջ քո տեղադրած հերթականությամբ և համապատասխան քերականական ձեւափոխություններով:
Երբ սև կետը հասավ արևով ողողված ճանապարհին, նա տեսավ երեք ձի, որոնք սլանում էին՝ բարձրացնում ձյան փոշի, որ արև տակ շողում էր արծաթի գույնով:
Պատասխան՝
1. հասավ
2. ողողված
3. բարձրացնում
4. արև
(ողողել, բարձրանալ, արև, հասնել)

Մաս 2
Կարդա՛ տեքստը և կատարի՛ր առաջադրանքները:
I
1. Երկրի մթնոլորտի վերին նոսր շերտերում՝ 80-1000 կմ բարձրության վրա, երբեմն տեղի է ունենում բնության զարմանահրաշ երևույթներից մեկը` բևեռափայլը:
2. Դա մի յուրատեսակ լուսարձակում է, որ դիտվում է հիմնականում Երկրի բևեռային շրջաններում, հազվադեպ՝ նաև միջին լայնություններում:
3. Հայաստանում 1098-1100 թվականներին դիտվել է չորս բևեռափայլ:
4. Բևեռափայլը անչափ գրավիչ տեսարան է. երկնքի ամբողջ հյուսիսային կողմը լուսավորվում է կարմիր ու կանաչ երկու հսկայական, շողշողուն կամարներով:
5. Անընդհատ ձևափոխվելով ու երփներանգվելով՝ կամարները մեկ անհետանում են, մեկ նորից հայտնվում:
6. Հանկարծակի մութ երկինքը ասես նետահարում են պայծառ ճառագայթները, իսկ ժամանակ առ ժամանակ օդում կախվում են կարմիր ծոպերով զմրուխտե «վարագույրներ»:
7. Պայծառ, հիասքանչ բևեռափայլը, կամ ինչպես հյուսիսում են անվանում, հյուսիսափայլը, երկնքում փողփողում է մի քանի համ անընդհատ:

II
1. Բևեռափայլերը Արեգակի ակտիվության հետևանք են:
2. Արեգակի հսկայական շիկացած գունդը տիեզերական տարածություն է ճառագայթում վիթխարի քանակությամբ ջերմություն և արտանետում էլեկտրականությամբ լիցքավորված նյութի մանրագույն մասնիկների հոսքեր:
3. Այս երևույթը կոչվում է արեգակնային քամի:
4. Հասնելով երկրի մթնոլորտի վերին շերտերը` այդ մասնիկները բախվում են օդի մոլեկուլներին, և սրանք սկսում են փայլփլել տարբեր գույներով՝ դեղին, կանաչ, կապույտ, կարմիր, մանուշակագույն, նարնջագույն:
5. Բևեռափայլի աղեղները երբեմն անցնում են 5000 կմ-ից։
6. Երկրից բացի միակ այլ մոլորակը, որտեղ մինչ օրս նկատվել են բևեռափայլեր, Սատուրնն է:

17. Ո՞ր միտքը չի բխում տեքստից կամ հակասում է նրա բովանդակությանը:
1) Բևեռափայլի կամարները կարող են ձգվել հազարավոր կիլոմետրեր:
2) Պատահել է, որ Հայաստանի տարածքում 2 տարում դիտվել է 4 բևեռափայլ:
3) Տիեզերքում միակ մոլորակները, որոնց վրա կարող են բևեռափայլեր տեղի ունենալ, Երկիրն ու Սատուրնն են:
4) Բևեռափայլերը կապված են Արեգակի ակտիվության հետ:

18. II հատվածի ո՞ր նախադասության մեջ կապ խոսքի մաս կա:
1) 2
2) 3
3) 4
4) 6

19. I հատվածի ո՞ր նախադասության մեջ վերաբերական կա:
1) 3
2) 4
3) 5
4) 6

20. l հատվածի ո՞ր նախադասության մեջ անորոշ դերբայ կա:
1) 1
2) 3
3) 5
4) 6

21. Ո՞ր նախադասության մեջ բաղադրյալ ստորոգյալ չկա:
1) l.4
2) l.5
3) ll. 1
4) II. 6

22. Ո՞րն է պարզ նախադասություն։
1) I.1
2) I.2
3) II.2
4) II.4

23․ Տրված նախադասության մեջ ընդգծված բառը ի՞նչ պաշտոն է կատարում:
Հասնելով երկրի մթնոլորտի վերին շերտերը` այդ մասնիկները բախվում են օդի մոլեկուլներին:
1) տեղի պարագա
2) հանգման անուղղակի խնդիր
3) ուղիղ խնդիր
4) ձևի պարագա

24․ Նախադասության անդամներից որի՞ ձևաբանական վերլուծության մեջ սխալ կա:
Արեգակի հսկայական շիկացած գունդը տիեզերական տարածություն է ճառագայթում վիթխարի քանակությամբ ջերմություն:
1) Արեգակի — հատուկ գոյական
2) շիկացած — ածական
3) ճառագայթում է — բայ, սահմանական եղանակ
4) ջերմություն — գոյական, անորոշ առում

25․ Գրիր մեկ բան, ինչին կարող են նմանվել բևեռափայլերը:
Շողշողուն կամար
26․ I հատվածից դուրս գրիր մեկ բառ, որում երկհնչյունի հնչյունափոխություն կա:

Բարձրություն — բարձրության
27․ I հատվածից դո՛ւրս գրիր փոխաբերական իմաստով գործածված մեկ բառ:

Նետահարել
28․ Տեքստից դուրս գրիր գերադրական աստիճանով դրված ածականը:

մանրագույն
29․ II հատվածից դո՛ւրս գրիր բազմապատկական բայը:

Փայլփլել
30․ I․1 նախադասությունից դուրս գրիր մակբայը:

Երբեմն
31․ 80 թիվը գրի´ր տառերով:

Ութսուն
32․ Գրիր I հատվածի այն նախադասության համարը, որում ստորոգյալի լրիվ զեղչում կա:

4. Բևեռափայլը անչափ գրավիչ տեսարան է.

Ճապոնիա

1.Գնահատեք Ճապոնիայի բնական պայմանները՝ որպես տնտեսական զարգացման նախադրյալ:
Բարդություններ՝ լեռներով ծածկված ռելիեֆ (մոտ 75%), սեյսմիկ ակտիվություն (երկրաշարժեր, հրաբուխներ), սահմանափակ հողատարածքներ:

Առավելություններ՝ հարուստ ծովային ռեսուրսներ (Ճապոնիան կղզային երկիր է, ունի զարգացած ձկնորսություն), մերձօվկիանոսյան դիրքը նպաստում է արտաքին առևտրի զարգացմանը, իսկ բարենպաստ կլիման (առանձին շրջաններում) նպաստում է գյուղատնտեսությանը։

2. Ինչպիսի՞ն է Ճապոնիայի ռեսուրսաապահովվածությունը:
Բնական հանքանյութեր (քարածուխ, երկաթ) գրեթե չունի կամ սահմանափակ են։

Ինքնուրույն չի ապահովում էներգառեսուրսներով՝ նավթ, գազ ներկրվում են։

Հիմնական հարստությունը՝ մարդկային ռեսուրսներն են, գիտական ու տեխնոլոգիական առաջընթացը, բարձր որակավորում ունեցող աշխատուժը։

3. Բնութագրե՛ք Ճապոնիայի բնակչության վերարտադրությունն ու կազմը:
Բնակչությունը՝ մոտ 12փ միլիոն։

Ծերացող բնակչություն — ծնելիության մակարդակը շատ ցածր է, իսկ կյանքի միջին տևողությունը՝ բարձր (ավելի քան 84 տարի):

Բնակչության նվազում՝ բնական աճը բացասական է։

Բնակչության կազմում գերակշռում են տարեց մարդիկ։

4. Բնութագրե՛ք Ճապոնիայի կլիման:
բազմազան կլիման թույլ է տալիս զարգացնել տարբեր գյուղատնտեսական ճյուղեր, բայց նաև առաջացնում է բնական աղետներ

5. Նշե՛ք երկրի խոշորագույն քաղաքներն, պատմիր Տոկիոյի մասին:
Տոկիո (մայրաքաղաք), Յոկոհամա, Օսակա, Նագոյա, Սապորո, Կոբե, Ֆուկուոկա

Տոկիոն Ճապոնիայի մայրաքաղաքն է և աշխարհի ամենամեծ ու ամենազարգացած մեգապոլիսներից մեկը։ Այն գտնվում է Հոնսյու կղզու արևելքում՝ Խաղաղ օվկիանոսի ափին։ Քաղաքը ոչ միայն երկրի քաղաքական, տնտեսական և մշակութային կենտրոնն է, այլ նաև համաշխարհային ազդեցություն ունեցող քաղաք, որն իր մեջ միավորում է ավանդույթն ու նորարարությունը։

Տոկիոն պաշտոնապես դարձավ Ճապոնիայի մայրաքաղաք 1869 թվականին՝ երբ կայսրը տեղափոխվեց այնտեղ Կյոտոյից։ Քաղաքը նախկինում կոչվում էր Էդո, և միայն մայրաքաղաք դառնալուց հետո ստացավ իր ներկայիս անունը, որը թարգմանվում է որպես «Արևելյան մայրաքաղաք»։

Բնակչություն և տարաշրջան

Տոկիոյի բնակչությունը քաղաքային սահմաններում կազմում է մոտ 14 միլիոն մարդ, սակայն եթե հաշվի առնենք մետրոպոլիտեն տարածքը (այդ թվում՝ Յոկոհամա, Չիբա, Սաիտամա և այլ մոտակա քաղաքներ), ապա թիվը հասնում է ավելի քան 37 միլիոնի։ Սա դարձնում է Տոկիոն ոչ միայն Ճապոնիայի, այլև ողջ աշխարհի ամենաբնակեցված քաղաքային շրջանը։ Քաղաքը բաժանված է 23 հատուկ վարչական թաղամասերի, որոնցից յուրաքանչյուրը գործում է որպես առանձին քաղաք։

Տնտեսություն

Տոկիոն համարվում է համաշխարհային տնտեսության կենտրոններից մեկը։ Այստեղ տեղակայված են բազմաթիվ ճապոնական և միջազգային խոշոր ընկերությունների գրասենյակներ, բանկեր, տեխնոլոգիական հսկաներ (ինչպիսիք են Sony-ն, Toyota-ն, Mitsubishi-ն, Hitachi-ն)։ Տոկիոյի տնտեսությունը այնչափ հզոր է, որ եթե այն լիներ առանձին երկիր, ապա համաշխարհային ՀՆԱ-ով կլիներ առաջին տասնյակում։

Քաղաքում զարգացած են տեխնոլոգիաները, ինովացիոն կենտրոնները, բորսայական համակարգը (Տոկիոյի ֆոնդային բորսան՝ աշխարհի խոշորագույններից մեկը), ինչպես նաև զբոսաշրջությունը։ Տոկիոն նաև համարվում է «խելացի քաղաք»՝ իր ավտոմատացված համակարգերով և բարձր արդյունավետությամբ։

Image

Դասի հղում։

Ճապոնիայի բնակչություն։

Առաջադրանք.

Փորձի՛ր գտնել հետաքրքիր փասեր Ճապոնիայի մասին:
1. Սակուրայի ծաղկման կանխատեսումներ
Ճապոնիայում գարնանը սակուրայի ծաղկման շրջանը շատ կարևոր իրադարձություն է։ Նույնիսկ հեռուստատեսությամբ ներկայացվում են հատուկ կանխատեսումներ՝ թե երբ և որտեղ են սակուրաները սկսելու ծաղկել, որպեսզի մարդիկ կարողանան պլանավորել իրենց այցերը՝ դիտելու այդ գեղեցկությունը։

2. Քնած մարդիկ՝ աշխատանքի վայրում
Ճապոնիայում սովորական է, երբ աշխատակիցը կարող է կարճ ժամանակով քնել աշխատանքի ընթացքում՝ սա կոչվում է «ինեմուրի»։ Դա չի համարվում ծուլություն, այլ ավելի շուտ՝ աշխատասիրության նշան, քանի որ նշանակում է, որ մարդը շատ է աշխատել։

3. Ավտոմատ սարքեր՝ գրեթե ամեն ինչի համար
Ճապոնիայում կա շուրջ 4 միլիոն ավտոմատ սարք, որտեղից հնարավոր է գնել ոչ միայն ըմպելիքներ, այլև ձու, տաք կերակուր, թարմ բանջարեղեն, գրքեր։

4. Կայծակնային արագությամբ գնացքներ
Ճապոնիայի «շինկենսեն» արագընթաց գնացքները շարժվում են մինչև 320 կմ/ժ արագությամբ և հայտնի են իրենց ճշգրտությամբ։ Դրանք գրեթե երբեք չեն ուշանում՝ միջին ուշացումը ընդամենը 20 վայրկյան է։

5. Ճապոնական լեզվում կան երեք գրավոր համակարգեր
Ճապոներենը միակ լեզուներից է, որ ունի երեք ակտիվ օգտագործվող գրային համակարգ՝ հիրագանա, կատականա և կանջի։ Դրանք հաճախ օգտագործվում են միասին նույն նախադասության մեջ։

Տնային

Լուծույթներ թեման

1.Տրված են NaNO3, Cu (OH)2 , FeSO4, H3PO4, բանաձևերով նյութերի հավասար զանգվածներով նմուշներ(1գ):
Որոշիր
ա) որի նյութաքանակն է առավել մեծ: NaNO₃ (0.01177 մոլ)
բ) որի նյութաքանակն է առավել փոքր: FeSO₄ (0.00658 մոլ)
գ) որոնց նյութաքանակներն են հավասար: Cu(OH)₂, H₃PO₄ (0.010 մոլ)

2.

SO3: m=n*M=0.2*80=16 գ
HNO3:n=m/M=31.5/63=0.5 մոլ
Ca(OH)2:n=m/M=22.2/74=0.3 մոլ
Na2SO4:m=n*M=0.4*142=56.8 գ

Հայ կանանց մասին

Հայ կանայք դարեր շարունակ ունեցել են առանցքային դեր ինչպես ընտանիքում, այնպես էլ հասարակական կյանքում։ Նրանք եղել են մշակույթի, կրթության, հավատքի ու ազգային ինքնության պահապանները։ Մեր պատմության բազմաթիվ կարևոր պահերին հայ կանայք հանդես են եկել որպես ուժեղ, խիզախ ու նվիրված անհատներ։

Հայ միջնադարյան թագուհիները՝ ինչպես օրինակ Զաբել թագուհին, ոչ միայն զարդարել են արքունիքը, այլ նաև առաջնորդել են, կռվել ու պահպանել երկրի անկախությունը։ Իսկ մեր օրերում հայ կանայք շարունակում են հաջողությունների հասնել գիտության, արվեստի, քաղաքականության, բիզնեսի և այլ ոլորտներում։

Չնայած պատմության ընթացքում նրանց բախվելուն բազմաթիվ դժվարությունների՝ հայ կանայք միշտ պահպանել են իրենց արժանապատվությունը, խոհեմությունն ու հոգատարությունը՝ դառնալով սերունդների համար ներշնչման աղբյուր։

Առաջադրանք, 8-րդ դաս

Առաջադրանք 1
Արևելյան Հայաստանը և ռուս-պարսկական պատերազմները/Էջ  82-85 պատմել, էջ 85-ի հարցերին գրավոր պատասխանել/

ա. Ներկայացրո՛ւ: Ե՞րբ կնքվեցին Գյուլիստանի և Թուրքմենչայի պայմանագրերը և ի՞նչ նշանակություն ունեցան հայության համար:
Գյուլիստանի պայմանագիրը կնքվեց 1813թ․ հոկտեմբերին։ Ըստ պայմանագրի՝ Պարսկաստանը հրաժարվում էր Արևելյան Վրաստանից, Դաղստանից և Հարավային Կովկասի մի շարք խանություններից: Ռուսաստանին է անցնում Արևելյան Հայաստանի զգալի մասը` Շիրակը, Լոռի-Փամբակը, Շամշադինը, Գանձակը, Արցախը և Զանգեզուրը: Երևանի և Նախիջևանի խանությունները դեռ մնում էին Պարսկաստանի տիրապետության տակ։ 1826թ․ փետրվաին կնքվեց Թուրքմենչայի պայմանագիրը։ Համաձայն նրան՝ Ռուսաստանին անցան Երևանի և Նախիջևանի խանությունները և Օրդուբադի գավառը: Բացի այդ, շահը պետք է վճարեր ռազմատուգանք և թույլ տար իրեն հպատակ հայերին ցանկության դեպքում վերաբնակվել Արևելյան Հայաստանի տարածքում։
բ. Բացատրի՛ր: Ի՞նչ եք կարծում, ի՞նչ հետևանքներ ունեցավ Արևելյան Հայաստանում պարսկահայերի վերաբնակեցումը: Ինչո՞ւ:

Ազգության վրա դա լավ ազդեցություն ունեցավ, սակայն Ռուսաստանը որոշ ժամանակ հետո պարսկահայերին օգտագործեց հսկողությունը ուժեղացնելու և հզորացնելու համար։
գ. Վերլուծիր: Ի՞նչ դեր խաղաց կաթողիկոսական աթոռին տիրելու «Դավիթ-Դանիելյան պայքարն» արտաքին ուժերի քաղաքական մեքենայությունների մեջ: Ինչո՞ւ էին Ռուսական կայսրությունը, Օսմանյան կայսրությունն ու Սեֆյան Պարսկաստանը ձգտում իրենց հսկողության տակ պահել Էջմիածնի կաթողիկոսությունը:

Կայսրությունները և Սեֆյան Պարսկաստանը ձգտում էին իրենց հսկողության տակ պահել Էջմիածնի կաթողիկոսությունը, քանի որ, եթե նրանք հայկական եկեղեցու վրա ազդեցություն ունենաին, ապա Հայաստանի անկախությունը շատ ավելի կթուլանար և դա թույլ կտար նրանց Հայաստանը ամբողջությամբ գրավել:

Առաջադրանք 2
Արևմտյան Հայաստանը և Հայկական հարցի միջազգայնացումը/Էջ  86-90 պատմել, էջ 90-ի հարցերին գրավոր պատասխանել/

ա. Ներկայացրո՛ւ: Ե՞րբ կնքվեցին Բուխարեստի և Ադրիանապոլսի պայմանագրերը և ի՞նչ նշանակություն ունեցան հայության համար:
Բուխարեստի պայմանագիրը ռուս-թուրքական 1806-1812 թվականների պատերազմից հետո Օսմանյան Թուրքիայի և Ռուսական կայսրության միջև կնքված հաշտության պայմանագիր է։ Ադրիանապոլսի պայմանագիրը կնքվել է 1829 թվականի սեպտեմբերի 2-ին, 1828-1829 թվականների ռուս-թուրքական պատերազմի ավարտից հետո։
բ. Վերլուծի՛ր: Որո՞նք էին 1839 թ. հրովարտակի առանցքային դրույթները: Ի՞նչ ազդեցություն ունեցավ Թանզիմաթը հայերի համար:

1839 թ. սուլթան Աբդուլ-Մեջիդի հրովարտակով սկսվեց Թանզիմաթի  շրջանը Օսմանյան կայսրությունում։ Հիմնական դրույթներն էին՝ օրենքի առաջ բոլորի հավասարություն, սեփականության իրավունքի պաշտպանություն և հարկային ու զորակոչային համակարգի բարելավում։ Թանզիմաթը կարևոր էր հայերի համար, քանի որ խոստանում էր իրավահավասարություն, սակայն բարեփոխումները հաճախ չիրականացվեցին։ Սակայն, դրանք խթանեցին հայ ազգային շարժումների ձևավորումը։
գ. Գնահատիր: Ի՞նչ նմանություններ և տարբերություններ կան հայկական հարցին վերաբերող Սան Ստեֆանոյի պայմանագրի 16–րդ և Բեռլինի պայմանագրի 61-րդ հոդվածների միջև:

Սան Ստեֆանոյի պայմանագրի 16-րդ հոդվածը նախատեսում էր, որ Օսմանյան կայսրությունը Ռուսաստանի հսկողության ներքո պետք է բարեփոխումներ իրականացնի հայկական բնակեցված վիլայեթներում։ Բեռլինի պայմանագրի 61-րդ հոդվածը պահպանեց նույն պահանջը՝ բարեփոխումներ հայկական վիլայեթներում, սակայն հսկողությունը փոխանցվեց բոլոր Մեծ տերություններին՝ Ռուսաստանին, Անգլիային, Ֆրանսիային և այլն։

Ղ. Աղայան. Լուսնահաչ վերլուծություն

1․ Ծանոթացի՛ր ,,Կարդում ենք Աղայան,, նախագծին։
2․Նրա գործերից ընտրի՛ր որևէ ստեղծագործություն, որը չես կարդացել։ Կարդա, բլոգում գրիր քո կարծիքը, տպավորությունը ստեղծագործության վերաբերյալ։

_ Հայրի՛կ, ինչու՞ մեր Բողարը
Միշտ հաչում է լուսնի վրան.
Մի՞թե պայծառ լուսնյակըՄեկ վնա՞ս է տալիս նրան:
_ “ Ո՛չ, որդյակ իմ, ոչ թե վնաս
Այլ լույս, միայն լույս է տալիս,
Իսկ շանն՝ իբրև գայլի ցեղի,
Լույսը գիշերը դուր չի գալիս:
Բայց լուսինը խոմ չգիտե՞,
Որ իր վրան հաչողներ կան, —Նա լուռ ու մունջ՝ բակ բոլորած՝
Շարունակում է իր ճամփան:
Մենք էլ, որդյա՛կ, լուսնի նման
Պետք է լույս տանք մութ աշխարհին,
Եվ համարենք, թե չենք լսում
Մեզ վրա զուր հաչողներին”:

Վահան Աղայանի այս բանաստեղծությունը շատ պարզ, բայց խորիմաստ ստեղծագործություն է։ Այն ներկայացնում է մի հետաքրքիր տեսարան՝ երբ Բողար անունով շունը միշտ հաչում է լուսնի վրա, ու փոքրիկը հետաքրքրվում է՝ ինչու։ Հայրը շատ խորը պատասխան է տալիս․ պարզվում է՝ շունը հաչում է լույսի վրա, որովհետև իր «գայլային» բնազդով մութն է սիրում, լույսը՝ ոչ։ Իսկ լուսինը լուռ է, նա շարունակում է իր լույսը տարածել, նույնիսկ եթե հաչում են իր վրա։

Այս փոքրիկ երկխոսության մեջ մի ամբողջ կյանքային փիլիսոփայություն կա․ մարդիկ էլ պիտի լինեն լուսնի նման՝ լուռ ու հաստատուն իրենց բարի գործերը անեն, լույս տան, անգամ եթե շատերը չհասկանան կամ քննադատեն։

Ինձ շատ դուր եկավ այս միտքը։ Այն սովորեցնում է չվախենալ քննադատությունից, չընկրկել հաչոցներից, այլ վստահ շարունակել լույս տալ աշխարհին՝ յուրաքանչյուրն իր ձևով։

Թվաբանական քառակուսի արմատների հատկությունները

1)Հայտարարում ազատվեք արմատանշանից․

ա) √2
բ) √9=3
գ) √x
դ) √3
ե) √8/√x=√8x/x
զ) 1/√x=√x/x
է) √1.4
ը) √1.5

2)Պարզեցրե՛ք արտահայտությունը․

3)Արտադրիչը դուրս բերեք արմատանշանի տակից․

4)Հաշվե՛ք արտադրյալը․

5)Բացե՛ք փակագծերն ու պարզեցրե՛ք արտահայտությունը.

Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիր ☆ Միջին դպրոց ☆ 8.4 դասարան

Skip to toolbar